Sinds 1998 is Pastor Richard Schreurs bezig met het schrijven en publiceren van zijn preken op het Internet. Deze grote inspanning heeft ertoe geleid dat we nu een fantastische hoeveelheid van meer dan 650 preken online kunnen presenteren. U kunt deze preken vanzelfsprekend gebruiken als inspiratie voor uw eigen overwegingen. We stellen het echter erg op prijs als u dan ook uw bronnen wilt vermelden (www.lidwina.nl) zodat meer mensen het prekenarchief hier online komen bezoeken.

Emancipatie, Maria Tenhemelopneming

[ vorige | lijst | volgende ]
 Auteur: Past. R. Schreurs

Zoals in veel plaatsen in Nederland zijn we hier in Best overeengekomen de feestdag van Maria Tenhemelopneming niet op de eigenlijke dag (15 augustus) maar in dit weekend te vieren.

Voor deze gelegenheid wordt menig oud Marialied voor de dag gehaald, waarvan de betekenis ons inmiddels ontgaat, maar "het is lekker zingen" en dat is ook wat waard. Een eenvoudige vrouw, een meisje nog, wordt summier vernoemd in de Bijbel. Ze is dus verre van een godin, maar juist vanwege die eenvoudige maar toch zo belangrijke plek, als moeder van Jezus van Nazareth heeft de geschiedenis haar een kroontje op het hoofd gedrukt, een kroontje dat menige andere vrouw onthouden wordt, maar ergens moest men toch beginnen. Dit feest verdient wat uitleg.

Wie geen idee heeft van de christelijke feestdag van Maria Hemelvaart, die loopt minstens 15 honderd jaar christelijke cultuur achter, maar we geven de moed niet op en daarom wil ik u op deze feestdag van Maria Hemelvaart graag meenemen in een overweging aan de hand van een wat minder bekend Marialied. Dat gaat als volgt: "Maria hoog verheven, en toch geen mens te groot, jij lotgenoot in leven, in lijden en in dood. Geen hoge burcht, geen rots, maar mens als wij gebleven, en zo de moeder Gods".

Wat bedoelen we met "moeder Gods", moeder toch van een zoon die meer dan welke andere mens, beeld van God is. Maria,een mens als wij? Ja, het is goed dat wij daar de laatste tien, twintig jaar weer meer oog voor hebben gekregen. Maria is als het ware onder de stolp vandaan gehaald. De radicalen onder ons hebben in haar een medestrijder ontdekt, een rebelse vrouw die zich verzet tegen de trotsen van hart. Veel vrouwen in onze tijd hebben in haar een medevrouw gevonden, een persoon die zich teweer stelt tegen het systeem van man en macht.

Maar ook al hoeft Maria niet meer onder de stolp, ze mag vandaag wel op de troon. Waarom? Omdat ze vandaag de toon aangeeft voor een overvloed aan vrijheidsliederen die nadien nog geschreven en gezongen zijn. Zij zingt waar het om gaat en waar het altijd om zal gaan: dat God de zaken omkeert, de geringen verheft en de trotsen van hun troon stoot. Emancipatiegedachte van goddelijke oorsprong. Daarom mag haar plaats in kapellen, kerken en kathedralen iets hoger zijn dan de plek waarop wij knielen. Omdat ze ons heeft voorgezongen wat bevrijding is.

Dat Marialied gaat als volgt verder: "De kerk van alle tijden, zal leven zoals jij, zij ondergaat het lijden, maar nooit gaat zij voorbij, jouw jawoord lieve vrouw, maakt ons tot toegewijden, en wij, wij volgen jou". Maria wordt met "jij" in plaats van "u" aangesproken, om haar "dichtbij te halen, een mens als wij". De pijn die zij heeft gevoeld wordt door talloze mensen gevoeld, tot op vandaag. De bange moeder is een gelovige als Maria. De teleurgestelde vader, gelovig als Maria. De vereenzaamde flatbewoner, gelovig als Maria. Het vergeten kind, gelovig als Maria. De pijn door mensen voelen, is ook door haar gevoeld. Zij is een van ons. En toch ook meer dan wij. Waarom? Omdat ze alle lijden, ooit door mensen gevoeld, vertegenwoordigt. Ze is representatief voor alle mensen die een kruis te dragen hebben, omdat ze heeft gestaan onder het kruis van Jezus, een goddelijke Zoon, zoon van haar. Ze staat daar namens alle bekende en onbekende mensen die door een hel heen moeten. En omdat wij niet alle namen kunnen noemen, noemen we vandaag die ene naam: Maria, de vrouw met dat lied van bevrijding.(door sommigen nog gekend als het "Magnificat")

Het lied besluit als volgt:
"Maria, hoog verheven, jij zingt hoe het zal gaan, het kwaad zal uitgedreven, met man en macht vergaan, de oude heerschappij, zal wijken voor het leven, voor jou, een mens als wij".

Zoals het Maria-beeld van de kerk- niet overwonnen door de draak, door het kwaad- zo zijn er duizenden, miljoenen gelovigen die de vervolging hebben overleefd en uit de put zijn opgestaan. Veel vrouwen die meer en meer hun eigen weg durfden te gaan, zullen dat herkennen. Maar ook veel armen, die solidair werden en elkaar vasthielden, kwamen en komen tot de ontdekking, dat er weerstand mogelijk is tegen de draak van uitbuiting, vervolging, annexatie, marteling en dood.

En toch staat Maria vandaag een stapje hoger dan al die mensen die net als wij ontsnapt zijn aan de malende kaken van die draak. Waarom? Omdat ze ook na de overwinning de meest nederige van allen is gebleven. En dat is een gesteltenis die voor maar weinig overwinnaars is weggelegd. Veel verdrukten die overwinnen, worden zelf heersers en heerseressen. Maria niet, ze bleef wie ze was, in alle eenvoud, beeld van de kerk, een beeld van een vrouw. Zij geeft ons vertrouwen in wat in eenvoudige mensen zoals zij en wij, bij God en mens vermogen. Het is een aansporing, maar vandaag vooral een reden om te vieren.

Uit het evangelie volgens Lucas 1, 39-56

(Maria wordt zalig geprezen door Elisabeth. Zij zingt een lied over God, die de heersers onttroont en de kleinen verheft). In die dagen reisde Maria met spoed naar het bergland, naar een stad in Juda.
Zij ging het huis van Zacharias binnen en groette Elisabeth. Zodra Elisabeth de groet van Maria hoorde, sprong het kind op in haar schoot. Elisabeth werd vervuld met de heilige Geest en riep uit met luide stem: 'Gij zijt gezegend onder de vrouwen en gezegend is de vrucht van uw schoot. Waaraan heb ik het te danken dat de moeder van mijn Heer naar mij toekomt? Zie, zodra de klank van uw groet mijn oor bereikte sprong het kind van vreugde op in mijn schoot. Zalig zij die geloofd heeft dat tot vervulling zal komen wat haar vanwege de Heer gezegd is'.
En Maria sprak(Magnificat): 'Mijn hart prijst hoog de Heer. Van vreugde juicht mijn geest om God, mijn redder, daar Hij welwillend neerzag op de kleinheid zijner dienstmaagd. En zie, van heden af prijst elk geslacht mij zalig, omdat Hij die machtig is aan mij zijn wonderwerken deed, en heilig is zijn naam. Barmhartig is Hij, van geslacht tot geslacht voor hen die Hem vrezen. Hij toont de kracht van zijn arm; slaat trotsen van hart uiteen. Heersers ontneemt Hij hun troon, maar Hij verheft de geringen. Die hongeren overlaadt Hij met gaven, en rijken zendt Hij heen met lege handen. Zijn dienaar Israël heeft Hij zich aangetrokken,gedachtig zijn barmhartigheid voor eeuwig jegens Abraham en zijn geslacht, gelijk Hij had gezegd tot onze Vaderen'.
Nadat Maria ongeveer drie maanden bij haar gebleven was keerde zij naar huis terug.