Sinds 1998 is Pastor Richard Schreurs bezig met het schrijven en publiceren van zijn preken op het Internet. Deze grote inspanning heeft ertoe geleid dat we nu een fantastische hoeveelheid van meer dan 650 preken online kunnen presenteren. U kunt deze preken vanzelfsprekend gebruiken als inspiratie voor uw eigen overwegingen. We stellen het echter erg op prijs als u dan ook uw bronnen wilt vermelden (www.lidwina.nl) zodat meer mensen het prekenarchief hier online komen bezoeken.
met 'n hart
[ vorige | lijst
| volgende ]
Auteur: Past. R.J. Schreurs
Om het met een kleine of grotere groep mensen samen uit te houden zijn er afspraken nodig waar ieder zich in zijn algemeenheid aan houdt. Dat is geen uitvinding van onze tijd, dat was al zo in het eerste gezin, in de stam, de natie en stilaan ontdekken we dat we ook in de wereldgemeenschap afspraken moeten maken. Die worden dan vastgelegd in regels of wetjes. De tien geboden bijvoorbeeld waren een samenvatting van wat nagenoeg iedereen indertijd al redelijk vond.
Nog vóór onze jaartelling is er ondanks die regels al heel wat fout gegaan. De geschiedschrijving staat bol van oorlogen, onderdrukking, leugen, afgunst, misdragingen van mensen in allerlei vorm en maat.
Het lijkt alsof die mensen die overduidelijke regels toch niet goed begrijpen. Het is waar: met alleen die tien regels is het nog niet zo duidelijk hoe je je op de camping gedragen moet, op school of in een dorp of stad. Hoe gecompliceerder de samenleving des te meer regels zijn er nodig om de zaak op orde te houden en leefbaar dus. Wij zitten in ons land met hele hoop mensen op een kluitje en alleen al ons wegennet getuigt ervan hoe moeilijk het is om de vaart er in te houden.
Helaas is niet iedereen even inschikkelijk en daarom moet er een soort gezag zijn voor de handhaving. In het gezin zijn dat de ouders, op school de lera(a)r(es) in een dorp de Gemeente met het ambtelijk apparaat, enzovoorts. Ofschoon we wel vinden dat handhaving nodig is, toch zijn we lang niet altijd zo enthousiast daarover als we b.v. door een politieambtenaar gekapitteld worden over ons verkeersgedrag. Anarchisten vinden dat handhaving altijd leidt tot onderdrukking en dromen van alleen maar lieve mensen onder wie het allemaal vanzelf goed verloopt. Die onderdrukking en gezagsmisbruik loeren natuurlijk altijd om de hoek. Er zijn wel eens harteloze mensen, maar ambtenaren zijn dezelfde mensen als alle andere en zijn dus meer dan wandelende wetboeken en verwachten ook van ander ambtenaren die opstelling. Met alleen wetten zijn we er immers niet.
Als je het hart laat spreken, kun je soms in strijd handelen met een wet of regel. Het meest bekende voorbeeld is wel dat Jezus iemand op de sabbat genas van een ziekte en daarmee inbreuk maakte op de sabbatrust. Lang gelden werden hier in het dorp meisjes uit de kerk gestuurd omdat hun sokjes korter waren dan het bisdom had voorgeschreven. Dat gebeurde totdat een van de moeders haar kinderen terugstuurde naar de pastoor met de boodschap: de complementen van ons moeder, ze meent dat Onze Lieven Heer niet naar de sokjes kijkt maar naar het hart.
Kort geleden werd ook een Mexicaanse bisschop teruggefloten door Rome, omdat zijne excellentie een moeder in de ban had gedaan. Hij had een regel strikt toegepast zonder zijn hart te laten spreken, zonder rekening te houden met de omstandigheden. Deze ontwikkeling is bemoedigend voor eenieder die bij levensbeslissingen, bij lijden en sterven moet beslissen over het al dan niet toepassen van een regel of wet.
Zulke situaties zijn niet nieuw. Jezus gaf een voorbeeld, maar 500 jaar eerder had Jeremia het al onder woorden gebracht, zoals in de eerste lezing van vandaag te lezen was: God gaat de geschreven wet vervangen door een inkeping in uw hart.
Destijds waren er al te veel mensen die met de wet of de bijbel in de hand de mensen bonden aan ijzeren regels zonder te letten op de omstandigheden. Als je Jeremia mag volgen kun je diep in je hart vinden wat je te doen staat in omstandigheden, waar je twijfelt over de toepasselijkheid van gedragsregels die door anderen zijn bedacht.
Er is ook nog zoiets als gezond verstand en – nog belangrijker- een goed gevoel voor de medemens. Alleen met die elementen samen gaat het goed.
In de eerste lezing van vandaag lijkt de profeet Jeremia het anarchisme te promoten: Ik, Jahwe God, schrijf geen wetten meer voor zoals vroeger, ik schrijf mijn wet in het binnenste.”. Dan kan niemand meer zeggen ik weet van niets. Ieder mens weet in zijn hart waar hij of zij zich aan te houden heeft. Hij streeft naar mensen met een hart en naar zijn hart. Zo zijn wij dus geconstrueerd en met alle regels en wetten mag wat een goed hart ons ingeeft nooit ontbreken en gelukkig is dat meestal ook zo; we moeten in onze ijver er wel af en toe aan herinnerd worden.
Hier in Best hebben we nog een Heilig Hartplein. Die Heilighartdevotie leeft niet meer zo omdat de betekenis is vervaagd. We kunnen er even op letten dat hart van Jezus Christus bij de H.Hart-beelden niet staat afgebeeld op de plek waar ons fysieke hart zit. Hij wordt ermee afgebeeld als iemand die het hart op de goede plek heeft naar mensen, met een pleidooi naar ons om ook zo’n hart te ontwikkelen. Regels en wetten zijn onmisbaar, vervolgens gebruiken we ons gezond verstand als het om de naleving gaat, maar zeker niet op de laatste plaats mogen we ons goed hart laten spreken. Amen
Jeremia 31,31-34 Er komen dagen - godsspraak van de Heer - dat Ik met Israël en Juda een nieuw verbond sluit; geen verbond zoals Ik met hun voorvaderen gesloten heb, toen Ik hen bij de hand nam om hen uit Egypte te leiden. Want dit verbond hebben zij verbroken hoewel ik hun meester was -
godsspraak van de Heer. Dit is het nieuwe verbond dat Ik in de toekomst met Israël sluit - godsspraak van de Heer: Ik schrijf mijn Wet in hun binnenste, Ik grif die in hun hart. Ik zal hun God zijn, en zij zullen mijn volk zijn. Dan zal niemand meer zijn medeburger onderrichten, noch tegen zijn broeder zeggen: teer de Heer kennen.'
Want iedereen, groot en klein, kent Mij al - godsspraak van de Heer. Ik vergeef hun misstappen, Ik denk niet meer aan hun zonden.